Tips & tricks bij het aan- en uitkleden voor mensen met een halfzijdige verlamming

Als ergotherapeuten in het revalidatiecentrum botsten we heel vaak op problemen tijdens het aan- of uitkleden bij mensen met een hemiplegie (halfzijdige verlamming). Hieronder enkele belangrijke tips om deze dagelijkse activiteit toch vlotter te laten verlopen.


  1.      Sommige mensen met een hemiplegie hebben problemen met de volgorde van alledaagse handelingen: apraxie. Zij weten niet meer hoe en in welke volgorde zij hun kledingstukken moeten aantrekken. Door de kledingstukken in de juiste volgorde klaar te leggen, komen ze al een heel eind verder  

2.      Bij het aankleden adviseren we om altijd met de verlamde zijde te beginnen. Bij het uitkleden is het net andersom: eerst het kledingstuk over de gezonde zijde halen. Op die manier vermijd je dat je de verlamde arm in bochten wringt en schade toebrengt aan de schouder. Het is ook gewoon eenvoudiger om het op die manier te doen. Een klein geheugensteuntje: het verlamde lidmaat moet je goed verzorgen en ‘warm’ houden: eerst insteken bij het aankleden en laatst uithalen bij het uitkleden.  


3.      Bij het aantrekken van een hemd heeft de persoon met een hemiplegie vaak problemen bij het dichtmaken van de knoop aan de mouw van de niet-aangedane zijde. Dit kan verholpen worden door deze knoop met elastische draad  dicht te (laten) naaien. Zo maak je een elastische mouwboord. Nog eenvoudiger is het gebruik van klittenband. Dit is echter een minder duurzame oplossing daar er vaak vuiltjes in terecht komen. Let er ook op dat de velcro steeds goed dicht gedaan wordt wanneer je het kledingstuk in de wasmachine stopt zodat je de stoffen geen schade toebrengt.   

4.      Vrouwen hebben heel vaak moeilijkheden bij het aantrekken van een beha. De volgende methode kan hierbij helpen. Leg de beha op je verlamde bovenbeen met de binnenkant van de cup langs boven en de schouderbandjes richting knie. Leg het schouderbandje dat aan de niet-verlamde zijde moet komen over de duim van de verlamde hand. Trek hier aan tot het schouderbandje op rek is en leg de beha zo ver mogelijk achter je. Houdt de beha tegen tussen je rug en de rugleuning. Neem het andere schouderbandje achter de rug en haak de uiteinden in elkaar vast. Haal het schouderbandje af van de duim en draai de beha door tot de cups op de buik liggen. Keer de cups binnenstebuiten om. Dit filmpje toont deze methode mooi weer.

5.      Broeken die voorzien zijn van knopen en ritsen vragen heel wat handigheid van mensen met een hemiplegie. Broeken met een elastische boord bieden soelaas aan dit probleem. Ook het toiletbezoek gebeurt hierdoor vlotter en veiliger. So Yes heeft modieuze broeken met elastiek voor zowel dames als heren.

Draag je een orthese? Dan zijn broekspijpen van de MO broek wijd genoeg om het beenapparaat te verbergen. Voor de dames is een broek met elastiek in de maak die voorzien is van wijde pijpen. Deze wordt in juni in de webshop verwacht.

6.      Bij het aantrekken van kousen en schoenen leg je het ene been over het andere en laat de verlamde arm zo losjes mogelijk hangen. Bij schoenen met veters is het mogelijk de veter zo in te rijgen dat deze met één hand kan worden gestrikt. Dit vergt echter heel wat oefening en handigheid. Er zijn ook schoenen in de handel met klittenband of speciale sluitingen zoals elastische schoenveters of Zubits.  

7.      Het éénhandig dichtritsen van een jas is niet evident. Een jas met magnetische rits kan dit probleem verhelpen. Gewoon de twee uiteinden tegen elkaar houden tot ze in elkaar klikken en naar boven trekken. Zie ook de werking van de rits in volgend filmpje.

8.      Er zijn heel wat video’s te vinden op YouTube waar mensen met een halfzijdige verlamming demonstreren op welke manier ze zich het gemakkelijkst aan- of uitkleden.  Uiteraard kunnen jullie ook steeds bij ons terecht met al jullie vragen.